COPD – blijf er niet mee rondlopen!
Fysiotherapie bij patiënten met een longziekte kan het best gegeven worden door een gespecialiseerd fysiotherapeut welke na de opleiding fysiotherapie aanvullende scholing rondom longziekten heeft gevolgd.
Train in een veilige omgeving
Gespecialiseerde long fysiotherapeut
Train in groepsverband
Samenwerking met Reinier de Graaf
Vergoed door uw zorgverzekeraar
Wij hebben contracten met alle zorgverzekeraars
Wanneer fysiotherapie bij longziekten? – met of zonder verwijzing –
Een longziekte wordt altijd gediagnosticeerd door een huisarts en/of longarts. U krijgt daarom meestal een verwijzing voor fysiotherapie. Ook zonder verwijzing kunt u altijd terecht bij de fysiotherapeut voor longgerelateerde klachten. Met een verwijzing met COPD heeft u vanaf het GOLD-stadium II recht op chronische fysiotherapie.
Wanneer wij van mening zijn dat de klachten toch door een huisarts of longarts gezien moeten worden zullen wij u altijd doorsturen.
Enkele voorbeelden van longziekten die kunnen worden behandeld:
- COPD
- Astma
- Longfibrose
- Sarcoïdose
- Herstel na operatie van longtumoren
Aandoeningen
COPD
COPD is de benaming voor een chronische longziekte en staat voor ‘chronic obstructive pulmonary disease’.
COPD is vrijwel altijd een combinatie van chronische bronchitis (ontstekingsreactie van de luchtwegen) en emfyseem (het slapper worden van de longen).
De ernst van COPD wordt meestal uitgedrukt in een GOLD-klassering: COPD GOLD I is het mildste stadium, GOLD IV het ernstigste stadium.
Symptomen van COPD zijn onder andere (in toenemende mate) benauwdheid, chronische slijmproductie en vermagering. De diagnose COPD wordt gesteld door huisarts en/of longarts.
Astma
Astma is de overgevoeligheid van longen en luchwegen voor prikkels waar andere mensen helemaal geen last van hebben: denk aan rook, uitlaatgassen, parfum, huisstofmijt of huisdieren. Bij bepaalde prikkels treedt er een overdreven (ontstekings)reactie op: zo zwellen de slijmvliezen van de neus, keel en longen op. De slijmvliezen produceren ook meer vocht en slijm dan anders. De spiertjes die om de luchtwegen heen zitten, raken verkrampt en trekken samen. Zo maken ze de luchtwegen dus smaller: ademen wordt moeilijker. De longen raken overvol met lucht, die niet genoeg ververst wordt. Als dit proces acuut optreedt, wordt dit een astma aanval genoemd.
Longfibrose
Bij longfibrose is er sprake van zogenaamde bindweefselvorming in de longen. Dit betekent dat de wanden van de longblaasjes steeds dikker worden. De longblaasjes zorgen ervoor dat we zuurstof kunnen opnemen uit de lucht en koolstofdioxide uitademen. Dit is een afvalstof uit ons lichaam. Om naar het bloed te kunnen komen, moet het zuurstof door de wand van de longblaasjes heen. Is die wand dikker dan normaal, dan is het dus moeilijker om genoeg zuurstof binnen te krijgen. Ook maakt de bindweefselvorming de inhoud van de longen kleiner en het longweefsel wat stijver. Het tekort aan zuurstof en de kleinere longinhoud hebben benauwdheid en kortademigheid tot gevolg. Dat zijn de twee belangrijkste kenmerken van longfibrose: vooral bij inspanning zijn deze klachten meestal hevig.
Bij longfibrose kan ook de druk in de bloedvaten van de longen te hoog worden, omdat de vaten zich vernauwen. Die verhoogde bloeddruk in de longen noemen we pulmonale arteriële hypertensie. Als de druk in die vaten te lang te hoog is, kan dat de pompfunctie van het hart beschadigen.
Status na operatie van longtumor
Als er een tumor in de longen gevonden wordt is het van meerdere factoren afhankelijk welke behandeling de beste is. Indien er een operatie volgt, wordt dat deel van een long met het kwaadaardige weefsel verwijderd. Het gevolg is dat de conditie enorm achteruitgaat en dat u minder longinhoud heeft dan u altijd gewend bent geweest.
Sarcoïdose
De ziekte sarcoïdose heet ook wel de ziekte van Besnier Boeck Schaumann en is erg zeldzaam. Sarcoïdose kan zich op verschillende manieren uiten en is niet levensbedreigend. Sarcoïdose is een ziekte waarbij er steeds onverwacht en snel ontstekingen ontstaan in organen en weefsels van ons lichaam. De longen zijn een plek waar de ziekte zich vaak ontwikkelt, net als in de lymfeklieren, ogen of gewrichten. Van de mensen bij wie sarcoïdose is vastgesteld, hebben er negen van de tien last van de ziekte in de longen. Bij sarcoïdose in de longen raakt het longweefsel langzaam vol met littekens, waardoor de longen na verloop van tijd blijvend beschadigd raken. Op longfoto’s ziet deze ernstige vorm eruit als een patroon van streepjes en vlekjes, meestal in het midden van de longen. In het beginstadium van de ziekte zijn vooral vergrootte lymfeklieren naast de luchtpijp en bij de ingang van de long te zien. Het gevolg van sarcoïdose in de longen is meestal een heleboel luchtwegklachten, zoals benauwdheid en hoesten. Het kan ook zijn dat de longfunctie door de ziekte achteruit gaat.
Hoe ziet de therapie eruit?
2x per week trainen
Elke maandag en donderdag van 9:30u tot 10:30u is er groepstraining voor longpatiënten. Er wordt dan in kleine groepen onder begeleiding van Rene, onze COPD fysiotherapeut, getraind. De training kan uit verschillende onderdelen bestaan en er is voldoende tijd voor individuele aandacht.
Benieuwd naar de training? Leest u hieronder verder.
Therapie
Trainen van conditie en spierkracht
Longpatiënten hebben vaak flink ingeleverd aan conditie en spierkracht waardoor het steeds moeilijker wordt om sport- en/of dagelijkse activiteiten uit te kunnen blijven voeren. Voor een optimaal trainingsprogramma wordt zowel conditietraining als spierkrachttraining gedaan. De exacte inhoud hangt af van de belastbaarheid – het niveau van de conditie en de spierkracht, de functionaliteit – welke activiteiten zijn in uw dagelijks leven belangrijk – en uw wensen: wat kan ik nu minder goed en wil ik graag weer beter kunnen? Samen met de fysiotherapeut kan een trainingsprogramma worden opgesteld om te zorgen dat de conditie en de spierkracht verbetert. Bovendien betekent een goede conditie vaak ook een betere weerstand tegen infecties en longontstekingen.
Hoe ziet de therapie eruit?
2x per week trainen
Elke maandag en donderdag van 9:30u tot 10:30u is er groepstraining voor longpatiënten. Er wordt dan in kleine groepen onder begeleiding van Rene, onze COPD fysiotherapeut, getraind. De training kan uit verschillende onderdelen bestaan en er is voldoende tijd voor individuele aandacht.
Benieuwd naar de training? Leest u hieronder verder.
Therapie
Trainen van conditie en spierkracht
Longpatiënten hebben vaak flink ingeleverd aan conditie en spierkracht waardoor het steeds moeilijker wordt om sport- en/of dagelijkse activiteiten uit te kunnen blijven voeren. Voor een optimaal trainingsprogramma wordt zowel conditietraining als spierkrachttraining gedaan. De exacte inhoud hangt af van de belastbaarheid – het niveau van de conditie en de spierkracht, de functionaliteit – welke activiteiten zijn in uw dagelijks leven belangrijk – en uw wensen: wat kan ik nu minder goed en wil ik graag weer beter kunnen? Samen met de fysiotherapeut kan een trainingsprogramma worden opgesteld om te zorgen dat de conditie en de spierkracht verbetert. Bovendien betekent een goede conditie vaak ook een betere weerstand tegen infecties en longontstekingen.
AST
Dit staat voor ademspiertraining. De spieren die de inademing verzorgen kunnen daadwerkelijk getraind worden. Dit zijn vooral de spieren in de hals en het diafragma. Deze spieren kunnen worden getraind met de Powerbreathe. Dit is een apparaatje waardoor lucht naar binnen moet worden geademd tegen een bepaalde weerstand, waardoor bovengenoemde spieren harder moeten werken en dus getraind worden. Er zijn verschillende positieve effecten van deze training wetenschappelijk bewezen. Deze trainingsmethode is niet voor iedere longpatiënt geschikt. Vraag uw fysiotherapeut voor meer informatie.
SPET
Dit staat voor sputum evacuatietraining en betekent het aanleren van technieken om het slijm dat geproduceerd wordt in de luchtpijp en de longen makkelijker omhoog te krijgen. Met name het slijm dat dieper in de longen zit kan soms moeilijk omhoog gebracht worden en kan worden ervaren als een belemmering. De meest gebruikte techniek is de Active Cycle of Breathing techniek.
Ademhaling en ontspanning
Ademhaling staat bij de meeste longpatiënten centraal. Een veelgehoorde klacht is dat mensen ‘verkeerd ademhalen’. Er zijn een aantal manieren om te zien of het ademhalen wel zo ‘verkeerd’ is en met een aantal specifieke tips kan er vaak al een stuk meer rust en duidelijkheid worden gecreëerd. Ook zijn er ademhalingstechnieken om de benauwdheid te minderen en/of sneller te herstellen van een zware inspanning. De meest gebruikte techniek hiervoor is Pursed Lips Breathing.
De ademhaling kan ook beïnvloed worden doordat u moeite heeft om te ontspannen. De ademhaling kan dan ‘te hoog’ blijven zitten. Ook hier kan de fysiotherapeut bij helpen. De meest gebruikte ontspanningsmethodieken zijn de autogene training volgens Schultz en progressieve relaxatie volgens Jacobsen. Vraag uw fysiotherapeut voor meer informatie.
Adviseren gezond beweeggedrag
De fysiotherapeut stimuleert gezond beweeggedrag en kan u adviseren over dit onderwerp. Leidraad hiervoor is de NNGB (Nederlandse norm gezond bewegen) welke adviseert om dagelijks minimaal 30 minuten per dag matig intensief te bewegen.
Na voltooiing van mijn opleiding fysiotherapie in 2012 ben ik mij vrij snel gaan specialiseren op het gebied van fysiotherapie bij de longziekten COPD en astma. Dit heb ik vooral gedaan omdat dit soort aandoeningen zeer veel voorkomt maar niet elke fysiotherapeut de juiste kennis heeft om deze patiëntengroep zo optimaal mogelijk te kunnen helpen.
Tot juli 2014 ben ik werkzaam geweest op de longrevalidatie van het Rijnlands revalidatiecetrum in Leiden, waar ik nauw samengewerkt heb met de longartsen, longverpleegkundigen, diëtisten, psychologen en maatschappelijk werk. Hierdoor heb ik naast aanvullende scholing ook de nodige ervaring opgedaan in het werken met longpatiënten.